ایران فقط اصفهان و شیراز نیست
آثار تاريخي و فرهنگي، ميراثي به جا مانده از نسلهاي گذشته است كه اين روزها به جاذبهاي براي مسافران تبديل شده تا فرهنگ و نحوه زندگي گذشتگان را براي ما تداعي كند و در عين حال فرصتي براي سرمايهگذاري و كسب درآمد و رونق اقتصادي در بعد فرهنگي فراهم آورد.
در اين ميان ايران با قدمت و تاريخ چندهزار سالهاش كه آثار بسياري را در گوشه گوشه خود جاي داده است، ميتواند به مركزي دائمي براي گردشگران طي ساليان متمادي تبديل شود، چه به گفته بسياري از باستانشناسان ايران مهد و بهشت باستانشناسي دنياست.
اما موضوع مهم در اين ميان آن است كه براي تبديل شدن اين بهشت به مقري دائمي براي گردشگران داخلي و خارجي هم بايد گوشه گوشه آن در ابعاد داخلي و خارجي به مردم معرفي شود و در عين حال بايد زيرساختها و امكانات گستردهاي در همه جاي اين سرزمين فراهم شود، چون هنوز هستند مناطق و آثار بكري كه متاسفانه نهتنها گردشگران خارجي، بلكه حتي خود ايرانيان نيز نسبت به آن هيچ آشنايي ندارند و حتي نامش را نيز تا به حال نشنيدهاند.
درهشهر استان ايلام بهترين مثال در اين حوزه است كه با وجود كشف آثار تاريخي چند هزار ساله اما هنوز هستند كساني كه بخوبي اين منطقه را نميشناسند.
اگرچه در سالهاي اخير اقدامات گستردهاي براي معرفي ميراث فرهنگي و آثار تاريخي ـ فرهنگي به منظور جذب گردشگر از سوي سازمان صدا و سيما و تلويزيون انجام شده، اما هنوز ايجاد تاسيسات و امكانات با ميزان معرفي جاذبهها به نقطه تعادل نرسيده است. به عنوان مثال بيستون در استان كرمانشاه از جمله آثار تاريخي و فرهنگي بود كه پس از ثبت جهاني سازمان ميراث فرهنگي تلاشهاي گستردهاي براي معرفي آن در ابعاد داخلي و جهاني انجام داد، اما با توجه به كمبود امكاناتي همچون هتل يا مهمانسرا، ظرفيت سرازير شدن گردشگر به اين شهر چندان زياد نيست.
محمدعلي واقفي، نايب رئيس جامعه تورگردانان ايران معتقد است اصفهان، شيراز و يزد از جمله شهرهاي معرفي شده نهتنها در ايران بلكه در همه جاي دنياست و متاسفانه كمتر كسي ساير شهرها همچون لرستان، كهگيلويه و بويراحمد را مقصد سفر خود قرار ميدهد، در حالي كه در همه استانهاي ما آثار تاريخي و فرهنگي بيشماري وجود دارد كه ميتوان اين آثار را در ابعاد جهاني معرفي كرد.
او ميگويد: اين در حالي است كه غرب ايران در فصل بهار يكي از بهترين مناطق براي پذيرش گردشگر و همچنين فرصتي براي معرفي و شناساندن آثار تاريخي و فرهنگي اين مناطق است، اما متاسفانه تبليغات اندكي براي معرفي آثار تاريخي و فرهنگي اين محدودهها شده و بر همين اساس مردم نيز انگيزهاي براي انتخاب مقصد سفر ندارند.
واقفي همچنين نبود امكانات مناسب در همه جاي ايران را به صورت مساوي بويژه در منطقه غرب ايران از ديگر دلايل معرفي نامناسب ميراث فرهنگي عنوان ميكند و ميگويد: با توجه به شرايط اقتصادي، بسياري از سرمايهگذاران حاضر به سرمايهگذاري در حوزه زيرساختي و ساخت هتل نيستند و بايد در اين شرايط دولت و بانكها حمايتهاي لازم را از سرمايهگذاران انجام دهند.
به اعتقاد اين كارشناس ميراث فرهنگي، هماكنون وضعيت گردشگران داخلي در وضعيت بهتري از گردشگران ورودي است، اما باز هم آمارهاي اعلام شده تناسب لازم را با ورودي گردشگر نداشته و بايد تبليغات گستردهتري در اين حوزه صورت گيرد.
او با بيان اينكه براساس آمار اعلام شده، ميزان ورود گردشگر به مرز 7 ميليون گردشگر ورودي رسيده است، ميگويد: «براي ورود اين همه گردشگر بايد 7 سال برنامهريزي كرد و نميدانم بر چه اساس و معياري سازمان ميراث فرهنگي از ورودي گردشگران آمار ميگيرد؟!»
البته در اين ميان مژگان رياحي، مديركل ميراث فرهنگي چهارمحال و بختياري معتقد است استانهاي غربي از جمله استان چهارمحال و بختياري اقدامات گستردهاي براي معرفي ميراث فرهنگي خود انجام داده است كه از جمله آنها راهاندازي سايت الكترونيكي استان به 3 زبان دنياست.
او ميگويد: برگزاري جشنوارههايي همچون جشنواره برفي منجر به معرفي چهل گيس در استان چهارمحال و بختياري شد و همچنين بسياري از خرده فرهنگ اقوام ايراني و معماري اين استان نيز مورد توجه گردشگران قرار گرفت. رياحي معتقد است در استان چهارمحال و بختياري مشكل اقامتي در استان وجود ندارد و با توجه به ميزان ورودي مسافر، كيفيت و كميت زيرساختهاي گردشگري همچون هتل و رستوران استان بسيار مناسب است. ضمن آن كه هر استان به فراخور بودجهاش اقدام به معرفي ميراث فرهنگي ميكند و قطعا بودجه استاني همچون اصفهان با بودجه استان چهارمحال و بختياري كاملا متفاوت است.
او اما همچنان از كمبود تبليغات نسبت به استان چهارمحال و بختياري گلايه دارد و ميگويد: بسياري از مردم جاذبههاي تاريخي و طبيعي استان ما را هنوز كه هنوز است نميشناسند و بسياري از مسافران وقتي ميخواهند به خوزستان سفر كنند، براي اقامت كوتاهمدت به استان ما ميآيند، اما بعد از ورود و ديدن اين همه جاذبه از اينكه چرا اين استان را مقصد سفر قرار ندادهاند، پشيمان شده و ميگويند ما چندان با اين استان آشنايي نداشتهايم.
مديركل ميراث فرهنگي استان چهارمحال و بختياري با بيان اينكه 15 منطقه نمونه گردشگري مصوب و 10 روستاي هدف گردشگري در استان وجود دارد، اشاره ميكند كه در شبكههاي سراسري و حتي شبكه برونمرزي جامجم، تبليغات گستردهاي در معرفي جاذبههاي تاريخي استان شده است، اما همچنان اولويت تبليغات به يكسري استانهاي خاص تعلق ميگيرد كه همه اينها نيازمند يك برنامهريزي بلندمدت است و نميتوان در يك يا 2 سال انتظار داشت به همان ميزان كه مردم، اصفهان و شيراز را ميشناسند، با استان چهارمحال و بختياري هم آشنايي پيدا كنند.