گورستان باستانی چشمه پهن ،از آثار باستانی شاخص شروان وچرداول

دکتر حبیب اله محمودیان

گورستان چشمه پهن cheshmeh pahn گورستان چشمه پهن در شمال روستای چشمه پهن و بر روی یک تپه ماهور سنگلاخی در کوهپایه های جنوبی کوه لنه واقع شده است. گورستان بر روی شیب رو به جنوب این تپه ماهور واقع شده است. طول شمالی جنوبی آن حدود ۱۵۰ متر و عرض غربی – شرقی آن حدود ۱۰۰ متر است. سطح گورستان به صورت سنگلاخی و شرق آن دره آبکند سیلابی است. در بخش جنوبی و غربی گورستان زمین های کشاورزی وجود دارد. تعدادی از قبور مورد حفار ی غیر مجاز قرار گرفته است. پوشش گیاهی سطح گورستان به صورت مرتعی است و بخشهایی از اطراف آن را زمینهای کشاورزی در برگرفته است. راه دسترسی به این تپه نیز جاده آسفالته ایلام به لومار است که در ۵۰۰ متری جنوب اثر امتداد دارد. نزدیکترین آثار به این گورستان تپه چغا صیفور در ۴ کیلومتری غرب آن است. آثار فرهنگی این محل تعداد زیادی از قبور کلان سنگی است. بدین صورت که در چهار طرف بخش بالای قبر در سطح سنگهای بسیار بزرگ قرار داده اند. طول این سنگها گاهی بیش از دو متر است و عرض آنها نیز گاهی تا حدود یک ونیم متر می رسد و دارای ضخامتی تا حدود نیم متر و گاه بیشتر هستند. سنگها کاملا بصورت طبیعی و بدون هیچ گونه تغییر در آنها در قبور بکار گرفته شده اند. تعداد تکه سفال های غیر شاخص نیز در اطراف قبوری که بصورت غیر مجاز حفاری شده اند بدست آمد. قبور این گورستان قابل مقایسه با قبور گورستان آهنگران در ۵ کیلومتری غرب آن است. و این گونه سنت تدفین احتمالا در ادوار تاریخی در این منطقه رایج بوده است . معماری قبور : سنگ گور ها به صورت مستطیل چیده شده و فضای داخلی آنها خالی و کف آن خاک و بدون سقف و سنگ رویی می باشد . به احتمال این نوع معماری فقط جهت مشخص کردن قبور می باشد و تدفین در زیر خاک صورت گرفته است. قبور با فاصله ای در حدود ۲۰ تا ۳۰ متر از هم قرار دارند. و محدوده وسیعی را شامل می شوند. سفال : سفالها از نوع ساده نخودی رنگ با پوشش رقیق گلی – بدون نقش و دارای پخت کافی می باشد. گاهنگاری دقیق این گورستان با توجه به مواد فرهنگی سطح آن به طور دقیق قابل تشخیص نیست و احتمالا متعلق به دوره تاریخی و عصر برنز باشد.

عمر سایت: 18سال و 18ماه و -2روز