بررسی نقش دانشگاه ازاد اسلامی دراتحاد قومیت های ایرانی هدف: بررسی تحولات فرهنگی دانشگاه در زمینه ی اتحاد وانسجام اقوام ایرانی مقدمه دانشگاه آزاد اسلامی ایران نهادی است که با توجه به شرایط جامعه ونیاز های ان روز کشور همانند سایر نهادهای شکل گرفته ی بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی با تفکری بدیع و آرمانی و تحول آفرین تأسیس گردید . کشوری که بخش عظیمی از جمعیت آن بیسواد بود و تعداد مراکز علمی و دانشگاهی آن توان پذیرش جوانان طالب علم را نداشت با ابتکار و خلاقیت بی نظیر هیئت مؤسس آن و با همکاری و همراهی علماء ، دانشمندان و اندیشمندان حوزه و دانشگاه توانست چنان تحولی را ایجاد نماید که امروزه به عنوان یکی از دانشگاه های بزرگ ومطرح در جهان شناخته شود.. این سئوال مطرح می باشد آیا اگر دانشگاهی با این اهداف و آرمان تشکیل نمی شد . واگر زمینه ی مشارکت مردمی فراهم نمی آمد . جامعه ما می توانست در قالب برنامه های رسمی و دولتی با توجه به صدها توطئه و تعرض از سوی استکبار جهانی به نیازهای جامعه ی در حال توسعه خود پاسخ دهد . اگر واقعیت ها را بپذیریم ، اگر آمار و ارقام را در ابعاد کمی و کیفی بررسی کنیم ، اگرمعیار ها را مورد تحلیل قرار دهیم می توانیم به این سئوال و صد هاسئوال و پرسشی که امروزه مطرح می باشد پاسخگو باشیم و به این نتیجه برسیم که دانشگاه آزاد اسلامی منشاء خیروبرکت برای کشور و عامل تحول و توسعه بوده است. هر چند وحدت و انسجام دستاورد ارزشمند این دانشگاه بزرگ اسلامی است . کارنامه دانشگاه در دوران فعالیت بررسی عملکرد واحد های دانشگاهی نشان می دهد که دانشگاه آزاد اسلامی در طول مدت فعالیت خود سه مرحله عمده را تجربه نموده است. . مرحله اول طراحی ،توسعه و برنامه ریزی برای تحقق آرمان ها بوده وتجربه مرحله دوم توسعه کمی در بخش های مختلف با توجه به نیاز جامعه « فضا ، تجهیزات و امکانات آموزشی و پژوهشی است و در مرحله سوم فعالیت دانشگاه ، توجه به کیفیت و ارتقاء و غنای محتوای آموزشی و پژوهشی و رقابت در عرصه ی تولید علم مورد توجه بوده است . امار نشان می دهد امروزه بیش از ۰۰۰/۳۰۰/۱ نفر دانشجو در بیش از ۳۶۰ واحد و مرکز آموزشی در رشته های مختلف و مورد نیاز کشور به تحصیل اشتغال دارند . تأمین امکانات ، فضای آموزشی و اعضا هیئت علمی مورد نیاز این جمعیت فعال مسئله ای مهم و اساسی است واز این نظر دانشگاه موقعیت مطلوبی دربین مراکز علمی جهان پیدا نموده است. چرا که هزینه انجام و اجرا ی چنین طرح عظیمی از عهده و توان هیچ دولتی ساخته نیست . بودجه و هزینه این نهاد علمی با مشارکت مردم و بوسیله مردم تأمین گردیده است . این حرکت تحقق عینی مشارکت مردمی است. این همکاری وهمگامی مردمی جامعه را به سمت تحول و توسعه هدایت نموده است . از جهتی دیگر تا کنون جمعیتی بیش از ۰۰۰/۲۰۰/۲ نفر از این دانشگاه فارغ التحصیل شده اند این رقم و هزینه سنگین و سرسام آور آن که قطره قطره به وسیله مردم و مشارکت مردمی تأیین گردیده سرمایه عظیمی را تقدیم جامعه نموده که از برکات آن امروزه کشور ما علاوه بر اینکه نیازمند بیگانگان و قدرت های استعمارگری نیست بلکه توان ارائه خدمات علمی و تکنولوژیکی را به بسیاری از کشورها را دارا می باشد. مطمئناً بخش عمده از این توانمندی ها حاصل نیروهای متعهد و متخصصی است که از این دانشگاه فارغ التحصیل شده و در این عرصه خدمت می نمایند . پیشرفت های دانشگاه در عرصه تحقیق وپژوهش ،تولید علم، ایجاد مراکز پژوهشی و توسعه بخش آموزش های تکمیلی تحول و پیشرفتی شگرف داشته به طوری که کشور از این نظر از خارج بی نیاز شده است. و موجب شده تا از خروج بخش عظیمی از جمعیت فعال کشور جلوگیری نماید . آمار نشان می دهد جذب دانشجویان و فراهم نمودن امکانات تحصیل و پژوهش در کشور در صورتیکه فقط توان جلوگیری از خروج ۱۰ % درصد دانشجویان را فراهم نموده باشد موفق گردیده تا از خروج بیش از ۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۵۰ میلیارد دلار ارز از کشور جلوگیری نماید . این مسئله خود توانسته است میزان وابستگی را کاهش دهد . تاسیس مدارس وابسته تأسیس مدارس سما در کشور و برنامه های توسعه برای پذیرش بیش از ۱۰۰ هزار دانش آموز و تلاش برای ارتقاء علمی و آموزشی این واحدها همانند مدارس کشورهای پیشرفته و فعالیت های فوق برنامه در زمینه ی آموزش زبان های خارجی ، مشاوره ی تحصیلی و بهرگیری از توان اساتید دانشگاه در این بخش توانسته است زمینه ی رقابت با مدارس برتر کشور را فراهم نماید هر چند با تأسیس این مدارس بخشی از مشکلات و محدودیت های وزارت آموزش و پرورش با استفاده از مشارکت های مردمی حل شده است . از جهتی دیگر ایجاد اموزشکده ها ومراکز فنی وحرفه ای وتوسعه اموزش عالی این بخش از فعالیت های ا موزشی نقش موثری در تربیت نیرو های فنی وکاردان مورد نیاز در بخش های اقتصادی کشور داشته است. نقش کلیدی دانشگاه آزاد اسلامی در اتحاد اقوام ایرانی یکی از مسائل عمده در محافل سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی کشور از بدو پیروزی انقلاب اسلامی مسئله قومیت ها ومشکلات مرتبط با آن بوده که به وسیله دشمنان و نیروهای استکباری به عنوان یکی از راهکارها برای مقابله با مردم مسلمان ایران مورد آزمایش قرار گرفته است . توطئه بیگانگان در بدو پیروزی انقلاب اسلامی، اختلافات فرقه ای و قومی در مناطق کردنشین ، عرب نشین ، بلوچ و . . . و بدنبال آن تحمیل جنگ هشت ساله و حمایت برخی ازکشورهای منطقه از عامل دست نشانده قدرت های سلطه گر استعماری در منطقه خاورمیانه و ایجاد نا امنی ها و جنگ های منطقه ای در این محدوده ی جغرافیایی بخشی از اهداف دشمنان بوده است . انان تلاش می کردند در پرتو این توطئه ها وحدت ملی و انسجام اسلامی کشور بزرگ و قدرتمند ایران را مختل نمایند . مردم فهیم ایران با رهبری حضرت امام خمینی (ره) و جهاد و مبارزه ، مقاومت و ایثار و تفکر وتدبر خود توانست بر موانع ایجاد شده غالب آید . شاید بتوان چنین اظهار نظر نمود که یکی از عوامل عمده در ایجاد وحدت ودرهم تنیدگی فرهنگ ها و قومیت ها ایجاد دانشگاه ها و مراکز آموزشی عالی در همۀ نقاط کشور خصوصاً دانشگاه آزاد اسلامی باشد . امکانات دانشگاه و مشارکت مردمی شرایط برای ایجاد واحد های دانشگاهی در اقصی نقاط کشور را فراهم نمود. از جهتی دیگر ایجاد رشته های آموزشی مرتبط با توانمندی منطق ای ه موجبات تحصیل داوطلبان در مناطق مختلف را فراهم آورد و جوانان شهرها و مناطق کشور برای ادامه تحصیل در رشته مورد علاقه خود راهی دیگر شهرها و مناطق شدند .به طوری که توزیع جمعیت عظیم جوانان کشور موجب تبادل فرهنگ در میان قومیت ها شده استاین حرکت وحدت و انسجام ملی را موجب شده است . شرق ، غرب ،جنوب ، شمال و مرکز کشور میدان تلاش و فعالیت های علمی و پژوهش همه فرزندان ایران اسلامی گردید که ابعاد وحدت بخش آن بر کسی پوشیده نیست و دارای اهمیت و ارزش و اعتبار خاصی است . در بسیاری از شهرها ی کوچک با ایجاد دانشگاه و پذیرش دانشجو، جمعیت فعال این مناطق در مواردی دو برابر شده که خود عامل تحول و توسعه در بخش های مختلف بوده و تبادل فرهنگی آن گامی به سوی وحدت و استمرار ارتباط بین قومیت ها را فراهم نموده است . دانشگاه و تولید علم و جنبش نرم افزاری برنامه ریزی های هدفمند دانشگاه در جهت ارتقاء کیفیت ،غنای محتوا در برنامه ها خصوصاً در زمینه ی بالا بردن توان علمی دانشجویان و هدایت آنان به سمت تولید علم را مورد توجه قرار داده است. جدیت و تلاش علما ، دانشمندان و بیش از ۲۶۰۰۰ هزار نفر اعضاء هیئت علمی دانشگاه زمینه ی رقابت علمی را در عرصه تولید علم و جنبش نرم افزاری ایجاد نموده به طوری کهامروزه شاهد برگزاری صدها همایش و کنگره علمی ،ارائه مقالات حاصل از پژوهش های علمی در محافل داخلی و بین الملی و توسعه مراکز انتشاراتی و تولید کتاب هستیم . امکانات تحصیلات تکمیلی و فرصت های مطالعاتی برای اساتید و دانشجویان ، بورسیه دانشجویان دوره ی دکترا تسهیلات تشویقی به تولید کنندگان علم ، گسترش و تجهیز مراکز پژوهشی و تحقیقاتی ،ورزشی و بسیاری برنامه های دیگر در مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی شرایطی را فراهم نموده که امروزه جایگاه این دانشگاه از نظر تولید علم فرا منطقه ای شده و موقعیت علمی خود را در بین مراکز علمی و دانشگاهی جهان ارتقا داده است . تأسیس باشگاه پژوهشگران جوانان ، تجهیز و توسعه پژوهشکده ها ، تجهیز بانک های اطلاعات علمی ، تجهیز کتابخانه ها وحضور درعرصه های علمی جهان و...بخشی از فعالیت های دانشگاه در زمینه ی تولید علم تلقی می گردد. خلاصه و پیشنهادات : با توجه به مطالب و مواردی که مطرح گردید می توان چنین اظهار نظر نمود که دانشگاه آزاد اسلامی ایران توانسته است با بهره گیری از توان علما ، دانشمندان ، اساتید حوزه و دانشگاه گام بلندی در عرصه تولید علم و فراهم نمودن امکانات برای تحصیل فرزندان جامعه بردارد . به طوری که توانسته است بیش از ۰۰۰/۵۰۰/۳ هزار دانشجو را جذب نماید و به آنان تخصص مورد نیاز کشور را بیاموزد و در خدمت توسعه و سازندگی قرار دهد . از جهتی دیگر دانشگاه توانسته است با ارائه امکانات و خدمات آموزشی و پژوهشی در مناطق ، شهرها و و حتی بخش ها زمینه ی تحول و توسعه را در مناطق دور است فراهم نماید . و با این اقدام گام بلند و ارزشمندی در جهت وحدت ملی برداشته شود . تحولات دانشگاه در عرصه توسعه کیفی زمینه ی رقابت سالم علمی در کشور را فراهم نموده که به نظر می رسد این مسئله آرزوی دیرینه جوانان و دلسوزان کشور بوده است .به هر حال مهمترین دستاورد دانشگاه تلاش در جهت انسجام ووحدت ملی است که با تاسیس واحد های دانشگاه در اقصی نقاط کشور محقق گردیده چرا که توزیع دانشجویان در سراسر کشور زمینه ی تبادل فرهنگی وهمگرایی رافراهم نموده که خود عاملی در جهت وحدت واتحاد ملی است.. در خاتمه ضمن اظهار تشکر از دست اندر کاران این همایش علمی راهکارها و پیشنهاداتی به شرح زیر را ارائه می گردد.

 ۱- رقابت سالم بین دانشگاه ها، ارائه خدمات بیشتر و ارتقاء کیفیت را به دنبال دارد لذا دانشگاه آزاد اسلامی با برنامه های منظم وهدفمند کسب خود در این زمینه به صورت جدی تلاش نماید.

۲- توسعه نهضت تولید علم و جنبش نرم افزاری حرکتی عظیم در جهت اعتبار علمی و پژوهشی دانشگاه است ، استمرار این حرکت و تقویت ساختار اجرایی آن موجب تحقق اهداف و آرمان ها خواهد بود .

۳- تلاش در جهت تاسیس مراکز آموزش تکمیلی با توجه به افزایش جمعیت فارغ التحصیلان با مدارج کاردان وکارشناس در کشور عامل تحول و توسعه دانشگاه و به تبع آن توسعه ی کشور را به دنبال دارد .

۴- زمینه سازی برای تبادل استاد و دانشجو به دانشگاه ها و مراکز آموزشی عالی داخلی و خارجی می تواند زمینه ی رقابت سالم علمی را فراهم نماید که گامی در جهت همکاری وهمگامی واتحاد خواهد بود. .

 منابع مورد استفاده : ۱- گزارش های خبری و اموزشی دانشگاه آزاد اسلامی ۲- نصرت ا... حیدری و . . . نگاهی به دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام ۳- متن سخنرانی دکتر جاسبی ریاست عالیه دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم افتتاح فاز دوم ساختمان آموزشی دانشگاه ازاد اسلامی واحد ایلام ۴- شیوه نامه ها و دستورالعمل های اجرایی دانشگاه در زمینه ی تسهیلات تشویقی تولید کنندگان علم ۵- مجموعه مقالات کنگره توسعه علم و جنبش نرم افزاری ،۱۳۸۵ ۶- مجموعه مقالات همایش ارتقاء کیفیت تحصیلی دانشگاه ها ، رودهن، ۱۳۸۵ ۷- گزارش های ارائه شده در مطبوعات درمورد فعالیت های دانشگاه ۸- ماهنامه آموزشی خبری سما ۹ - نشریات مختلف اموزشی وپژوهشی دانشگاه ازاد اسلامی ۱۰ -سایت های اطلاع رسانی دانشگاه ازاد اسلامی واحد ها ومراکز کشور. ۱۱- روز نامه افرینش و....