پاسخ به مطالب آقای آیت محمدی(کلهر) پیرامون کتاب «معرفی اجمالی قلعه های باستانی ایلام»
حبیب اله محمودیان
بسمه تعالی
اخیراً متنی با عنوان: نگاهی به کتاب «معرفی اجمالی قلعه های باستانی استان ایلام» به وسیله آقای آیت محمدی (کلهر) در برخی سایت ها (ظاهراً نقد کتاب) منتشر شده است . لذا لازم دانستم ضمن تشکر از ایشان ، نکاتی را به خاطر روشن شدن اذهان خوانندگان محترم خصوصاً دوست عزیز جناب آقای آیت محمدی (کلهر) مطرح نمایم.
همانطوری که اهل خرد می دانند هر نوشته ای حاصل فکر و اندیشه، تحقیق و پژوهش، مطالعات و مستندات و تجربیات نویسنده است که با بهره گیری از توان علمی و منابع مختلف تهیه، تدوین و ارائه می گردد و محتوا و ساختار آن مطمئناً نمی تواند تمام انتظارات خواننده را برآورده سازد. برخی از کتاب ها و نوشتارها حاصل فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی هستند. لذا محتوای این گونه کتاب ها و نوشتارها صرفاً اطلاعات و یافته های حاصل از پژوهش های علمی خواهند بود. کتاب معرفی اجمالی قلعه های باستانی استان ایلام نیز از جمله کتاب های تخصصی باستان شناسی است که اطلاعات آن، حاصل انجام طرح های پژوهشی است. مطمئناً ده ها قلعه باستانی در ایوان و سایر نقاط استان وجود دارد که گزارش آن ها تا کنون منتشر نشده است. لذا دسترسی به اطلاعات مدون و مستند در مورد آن ها تا تاریخ تدوین کتاب امکان پذیر نبوده است از این نظر نمی توان بدون توجه به معیارهای اصول نوشتارهای علمی در این مورد اقدام نمود. این موضوع یکی از نکات مورد توجه آقای آیت محمدی (کلهر) بوده است. در رابطه با مطالب ایشان (آقای آیت محمدی) که ظاهراً نقدی بر کتاب فوق الذکر بوده است باید عرض کنم ایشان همان طوری که خود نوشته اند فقط صفحه فهرست را خوانده اند و متأسفانه از مطالب و محتوای کتاب بی خبرند. البته نمی توان مطالب ایشان را نقد تلقی نمود، چون نقد و نقادی دارای معیارها و ضوابطی است که بایستی مورد توجه قرار گیرد ولی در این مورد باید عرض کنم حتی یک جمله از مطالب کتاب مورد نقد قرار نگرفته که دلخوش باشم و اذعان خواهید فرمود که مطالب مطروحه نمی تواند نقد محسوب گردد و به نظر می رسد حاصل تفکرات ذهنی و به قول خودشان ناشی از تفکرات سنتی ایلیاتی است که متأسفانه بر تفکر و اندیشه نویسنده غالب شده است و با اصول نقادی علمی هم خوانی ندارد. چه خوب بود ایشان تمام مطالب کتاب را مطالعه می فرمودند و آنگاه به قلم فرسایی می پرداختند. ایشان (آقای آیت محمدی) در نوشته خود به جمله ای بچگانه و نابخردانه، معرفی نکردن قلعه های ایوان را ناشی از کینه سنتی... دانسته اند. بنده از این کینه سنتی خبر ندارم که ایشان مطرح فرموده اند. احتمالاً این مسئله ناشی از تفکرات واهی ذهن نویسنده باشد، چون هر چه فکر کردم دلیلی برای این موضوع نیافتم. همان طوری که قبلاً عرض کردم، قلعه های معرفی شده حاصل انجام طرح های پژوهشی است و آثار و قلعه های منطقه ایوان به وسیله دوست ارجمندم جناب آقای بیان پیرانی کارشناس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مورد بررسی و شناسایی قرار گرفته و گزارش ایشان تا زمان تدوین کتاب رسماً منتشر نشده است که بتوان با ذکر منبع به آن استناد نمایم، اما در مورد سایر آثار بخش ایوان تاکنون اطلاعات گسترده ای در نوشته هایم انعکاس یافته که پیشنهاد می نمایم دوست عزیزم جناب آقای آیت محمدی به کتاب های:
۱-راه ها و معابر باستانی غرب زاگرس در دوران پارت و ساسانی؛
۲-آشنایی با جغرافیای استان ایلام؛
۳-باستان شناسی، تاریخ و ایلام؛
۴-بررسی آثار برنزی ایلام و لرستان در هزاره اول ق- م؛
و ده ها مقاله و نوشته اینجانب مراجعه نموده و مطالب آن ها را مطالعه نمایند و آنگاه به داوری بپردازند تا خدای ناخواسته مدیون نشوند و از رسالت نویسندگی و اخلاقیات اهل فکر و اندیشه خارج نشوند.
آقای آیت محمدی در بخش دیگری از مطالب خود به آثار تاریخی ایوان از جمله:طاق شیرین و فرهاد، گنبد جهانگیر، حوضچه های شیرین و فرهاد، هفت تپه تاریخی، قبرستان هلوچ، آثار شهرهای گم گم و اریوجان و... اشاره داشته اند. در این مورد مجدداً یادآوری می نمایم کتاب مذکور به ویژگی های باستان شناسی قلعه ها اختصاص داشته است و کتابی تخصصی است و هیچ یک از صدها اثر باستانی استان را شامل نشده است. جهت اطلاع ایشان (آقای آیت محمدی) باید عرض کنم در مورد راه باستانی (هوله ره) در حوزه گنگیر و برخی آثار چون: طاق شیرین و فرهاد و تپه باستانی مامه زمان نرگسی قبلاً اطلاعاتی در محافل و نشست های علمی منتشر شده است. در مورد شهر«اریوخان، اریوجان، ازیوخان و یا ازیوجان» باید اشاره کنم ایشان بهتر است به نوشته های جغرافی نویسان و مورخان اسلامی به نقل از ابودلف مسعر، مراجعه نموده و آنگاه با صراحت تمام به این شهر گمشده تاریخی استناد نمایند تا تاریخ مورد تحریف قرار نگیرد و اطلاعات درست در اختیار خوانندگان قرار داده شود.
جناب آقای آیت محمدی (کلهر) در قسمتی دیگر از مطالب خود به دیدار با اینجانب و در میان گذاشتن موضوع اشاره نموده و چنین نوشته است: « ... موضوع را با ایشان در میان گذاشتم اظهار داشت، فراموش کردم!! ...»، باید عرض کنم جناب عالی آشکارا به دورغ متوسل شده اید!!، عقل و خرد این گفته را تأیید نمی کند. حضرتعالی هنگامی که در مورد فروش کتاب هایتان با مسئول مربوطه در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام مشغول بودید، جمله ای در مورد کتاب قلعه ها مطرح فرمودید و بنده هم پاسخ دادم، آن منطقه در محدوده طرح پژوهشی اینجانب نبوده است و از نظر اخلاقی و رعایت اصول امانتداری، نمی توان اطلاعات دیگران را قبل از ارائه گزارش رسمی منتشر نمود، اما به دلیل اشتغال به صحبت با مسئول مربوطه و عجله و شتابی که داشتید پاسخ بنده را نشنیدید و متأسفانه مرتکب تهمت و... شده اید که گناهی نابخشودنی است. انشاءالله خداوند به همه ما صبر و حوصله و تفکر و تعقل بیش تر عنایت فرمایید.
قسمت بسیار مهم مطالب شما در مورد حمایت های دانشگاه آزاد اسلامی است. شما فرموده اید:«... این کتاب با هزینه دانشگاه آزاد اسلامی ایلام به چاپ رسیده است..»، باید عرض کنم تا کنون دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام حتی یک ریال برای هیچ یک از کتاب های منتشر شده اینجانب مساعدت مالی ننموده است چون کتاب به صورت آزاد و با هزینه شخصی چاپ شده است. بهتر بود در این مورد بررسی می فرمودید و استعلام می گرفتید و آنگاه به تهمت ناروا متوسل می شدید. جای تأسف است که نویسنده ارجمند (جناب آقای محمدی) به چنین شیوهی نا مطلوبی به نوشتار بپردازد که در این مورد باید عرض کنم وای بر مردمی که چنین افرادی را اهل قلم!بشناسند و به نوشته های او اعتماد نمایند و اما به شما دوست عزیز توصیه می کنم:
-
از شتابزدگی در نوشته هایتان خودداری کنید؛
-
با تهمت، دروغ و جوسازی نمی توان به شخصیت دیگران لطمه وارد کرد و مطمئناً اثرات منفی آن به شخص باز می گردد.
-
البته مطالب زیادی در مورد کتاب تاریخ کلهر و نوشته جدیدتان در مورد بازی های بومی و محلی داشتم که به فرصت دیگری موکول می کنم.
-
از خداوند سبحان برای همه تلاشگران عرصه خرد و اندیشه توفیق بیش تر آرزو می کنم.
حبیب اله محمودیان، بهمن ۱۳۸۴